Η απουσία περιόδου, ειδικά όταν είναι απροσδόκητη, κατανοούμε απόλυτα ότι προκαλεί ανησυχία. Είναι ένα από τα πιο συχνά θέματα που συζητάμε καθημερινά στο ιατρείο. Ενώ η πρώτη σκέψη πολλών γυναικών είναι η εγκυμοσύνη, η πραγματικότητα είναι ότι υπάρχουν πολλοί άλλοι λόγοι που μπορεί να συμβαίνει αυτό.
Είναι σημαντικό να θυμάστε: η αμηνόρροια δεν είναι ασθένεια, αλλά ένα σύμπτωμα. Είναι ένας τρόπος του σώματός σας να σας επικοινωνήσει ότι κάτι έχει αλλάξει.
Σε αυτόν τον οδηγό, θα εξηγήσουμε με απλά και καθαρά λόγια τι είναι η αμηνόρροια και, το κυριότερο, θα σας καθοδηγήγoύμε βήμα-βήμα στη διαγνωστική διαδικασία, ώστε να γνωρίζετε ακριβώς τι να περιμένετε και πώς να βρείτε την κατάλληλη λύση, μαζί με τον γυναικολόγο σας.
Τι Είναι η Αμηνόρροια και Πότε Είναι Σημάδι ότι Χρειάζεται Διερεύνηση;
Αμηνόρροια είναι ο ιατρικός όρος για την απουσία της εμμήνου ρύσεως. Διακρίνεται σε πρωτοπαθή, όταν η περίοδος δεν έχει εμφανιστεί μέχρι την ηλικία των 15, και σε δευτεροπαθή, όταν μια γυναίκα με σταθερό κύκλο χάνει τρεις ή περισσότερες περιόδους στη σειρά.
Είναι φυσιολογικό να μην έχετε περίοδο σε ορισμένες φάσεις της ζωής σας: πριν την εφηβεία, κατά την εγκυμοσύνη και τον θηλασμό, και φυσικά, μετά την εμμηνόπαυση.
Πότε πρέπει να προγραμματίσετε μια επίσκεψη στον γυναικολόγο σας;
- Αν είστε 15 ετών και δεν έχετε ακόμη δει την πρώτη σας περίοδο.
- Αν είχατε κανονικό κύκλο και ξαφνικά αυτός σταμάτησε για διάστημα 3 μηνών ή περισσότερο.
- Αν η απουσία περιόδου συνοδεύεται από συμπτώματα όπως πονοκεφάλους, αλλαγές στην όραση, έντονη ακμή, τριχοφυΐα ή, αντίθετα, τριχόπτωση.
Οι Πιθανές Αιτίες Πίσω από την Απουσία Περιόδου
Οι λόγοι ποικίλλουν, από συνήθειες της καθημερινότητας μέχρι πιο σύνθετες ιατρικές καταστάσεις. Στην κλινική πράξη, παρατηρούμε ότι οι πιο συχνές αιτίες της δευτεροπαθούς αμηνόρροιας είναι το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (PCOS) και η λεγόμενη ‘υποθαλαμική αμηνόρροια’ που σχετίζεται με το στρες, τη δίαιτα και την άσκηση.
Παράγοντες Τρόπου Ζωής (Υποθαλαμική Αμηνόρροια)
Ο υποθάλαμος, το “κέντρο ελέγχου” των ορμονών στον εγκέφαλό μας, είναι πολύ ευαίσθητος.
- Έντονο Στρες: Μια στρεσογόνα περίοδος μπορεί κυριολεκτικά να “πατήσει παύση” στον κύκλο σας.
- Χαμηλό Σωματικό Βάρος & Διατροφή: Ένα σώμα με πολύ χαμηλό ποσοστό λίπους ή που δεν λαμβάνει αρκετή ενέργεια, μπαίνει σε “λειτουργία επιβίωσης”, θέτοντας την αναπαραγωγή σε δεύτερη μοίρα.
- Υπερβολική Άσκηση: Η εξαντλητική άσκηση χωρίς επαρκή ενεργειακή αναπλήρωση είναι ένας από τους κλασικούς λόγους διαταραχής του κύκλου.
Συχνές Ιατρικές & Ορμονικές Αιτίες
- Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (PCOS): Η πιο συνήθης ορμονική διαταραχή σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Προκαλεί ανισορροπία που εμποδίζει τη σταθερή ωορρηξία.
- Διαταραχές του Θυρεοειδούς: Ο θυρεοειδής είναι ο “ρυθμιστής” του μεταβολισμού. Τόσο η υπολειτουργία (υποθυρεοειδισμός) όσο και η υπερλειτουργία (υπερθυρεοειδισμός) μπορούν να επηρεάσουν τον κύκλο.
- Αυξημένη Προλακτίνη: Η προλακτίνη είναι η ορμόνη του γάλακτος. Όταν τα επίπεδά της είναι αυξημένα εκτός εγκυμοσύνης, μπορεί να εμποδίσει την ωορρηξία.
Το Ταξίδι προς τη Διάγνωση: Τι να Περιμένετε Βήμα-Βήμα
Η διερεύνηση της αμηνόρροιας ακολουθεί μια λογική πορεία, σχεδιασμένη για να φτάσουμε στην αιτία με ασφάλεια και σιγουριά. Εσείς είστε ο πιο σημαντικός συνεργάτης σε αυτή τη διαδικασία. Οι πληροφορίες που θα δώσετε είναι πολύτιμες.
- Βήμα 1: Η Συζήτηση & το Ιστορικό σας. Το πρώτο και σημαντικότερο βήμα. Θα συζητήσουμε αναλυτικά για τον κύκλο σας, την καθημερινότητά σας, το στρες, τη διατροφή, την άσκηση και οτιδήποτε άλλο σας απασχολεί.
- Βήμα 2: Γυναικολογική Εξέταση. Μετά τον αποκλεισμό μιας πιθανής εγκυμοσύνης, ακολουθεί μια κλινική εξέταση για να αξιολογηθεί η γενική γυναικολογική σας υγεία.
- Βήμα 3: Στοχευμένες Εξετάσεις Αίματος. Δεν τις κάνουμε όλες, αλλά επιλέγουμε αυτές που χρειάζονται με βάση το ιστορικό σας. Μετρούμε βασικές ορμόνες (TSH για τον θυρεοειδή, προλακτίνη, FSH/LH και ανδρογόνα για τις ωοθήκες) για να πάρουμε μια καθαρή εικόνα της ορμονικής σας λειτουργίας.
- Βήμα 4: Γυναικολογικό Υπερηχογράφημα. Μια απλή και ανώδυνη εξέταση που μας επιτρέπει να δούμε τη μορφολογία της μήτρας και των ωοθηκών, ελέγχοντας για ευρήματα όπως οι πολυκυστικές ωοθήκες.
- Βήμα 5: Εξειδικευμένος Έλεγχος (εάν και εφόσον χρειαστεί). Μόνο αν τα προηγούμενα βήματα δεν δώσουν σαφή απάντηση, μπορεί να προχωρήσουμε σε πιο εξειδικευμένες εξετάσεις.
Θεραπεία: Εξατομικευμένη και Στοχευμένη στην Αιτία
Δεν υπάρχει μία θεραπεία για την αμηνόρροια. Η προσέγγισή μας είναι πάντα να διορθώσουμε την υποκείμενη αιτία, επαναφέροντας τη φυσική ισορροπία στο σώμα σας.
- Όταν η αιτία είναι ο τρόπος ζωής, η λύση είναι η υποστήριξη. Δουλεύουμε μαζί για τη διαχείριση του στρες, τη βελτίωση της διατροφής και την εύρεση μιας ισορροπημένης σχέσης με την άσκηση.
- Όταν η αιτία είναι ιατρική (π.χ. PCOS, θυρεοειδής), η θεραπεία είναι στοχευμένη. Μπορεί να περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή για τη ρύθμιση των ορμονών ή άλλες εξειδικευμένες παρεμβάσεις.
Σε κάθε περίπτωση, ο στόχος είναι κοινός: η αποκατάσταση του φυσιολογικού κύκλου και η διασφάλιση της μακροπρόθεσμης υγείας σας. Μην διστάσετε να αναζητήσετε υποστήριξη. Το να καταλάβετε τι συμβαίνει στο σώμα σας είναι το πρώτο και πιο απελευθερωτικό βήμα.
Το περιεχόμενο αυτού του άρθρου παρέχεται αποκλειστικά για ενημερωτικούς σκοπούς και δεν αποτελεί ιατρική συμβουλή ή καθοδήγηση άσκησης. Σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά την επαγγελματική ιατρική διάγνωση, θεραπεία ή την εξατομικευμένη καθοδήγηση από εξειδικευμένο γυναικολόγο,
