Τι είναι η γυναικεία υπογονιμότητα;
Η γυναικεία υπογονιμότητα ορίζεται ως η αδυναμία επίτευξης εγκυμοσύνης μετά από τουλάχιστον ένα έτος τακτικών, μη προστατευόμενων σεξουαλικών επαφών. Για γυναίκες άνω των 35 ετών, αυτό το χρονικό διάστημα μειώνεται στους έξι μήνες.
Σημαντικό: Η υπογονιμότητα δεν είναι αποκλειστικά γυναικείο ζήτημα. Περίπου το 40% των περιπτώσεων οφείλεται σε γυναικείους παράγοντες, το 40% σε ανδρικούς, και το υπόλοιπο 20% είτε σε συνδυασμό και των δύο είτε σε άγνωστα αίτια.
Κύριες αιτίες γυναικείας υπογονιμότητας
1. Διαταραχές ωοθυλακιορρηξίας
Οι διαταραχές ωοθυλακιορρηξίας αποτελούν μία από τις συχνότερες αιτίες γυναικείας υπογονιμότητας, επηρεάζοντας περίπου το 25% των περιπτώσεων. Κύριες αιτίες περιλαμβάνουν:
- Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (PCOS): Επηρεάζει έως και το 10% των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας.
- Υποθαλαμική δυσλειτουργία: Προκαλείται από υπερβολικό στρες, έντονη άσκηση ή διατροφικές διαταραχές.
- Πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια: Επηρεάζει περίπου το 1% των γυναικών κάτω των 40 ετών.
- Υπερπρολακτιναιμία: Υψηλά επίπεδα της ορμόνης προλακτίνης.
2. Προβλήματα στις σάλπιγγες
Περίπου το 20% των περιπτώσεων γυναικείας υπογονιμότητας οφείλονται σε σαλπιγγικούς παράγοντες. Αιτίες περιλαμβάνουν:
- Πυελική φλεγμονώδης νόσος (PID)
- Ενδομητρίωση
- Προηγούμενες χειρουργικές επεμβάσεις
3. Ενδομητρίωση
Η ενδομητρίωση επηρεάζει περίπου το 10-15% των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας και μπορεί να προκαλέσει υπογονιμότητα με διάφορους τρόπους:
- Δημιουργία ουλών και συμφύσεων
- Αλλαγή του ορμονικού περιβάλλοντος της πυέλου
- Επηρεασμός της ποιότητας των ωαρίων
- Παρεμπόδιση της εμφύτευσης του εμβρύου στη μήτρα
4. Ινομυώματα και πολύποδες της μήτρας
Περίπου το 70% των γυναικών θα αναπτύξουν ινομυώματα κάποια στιγμή στη ζωή τους, αν και δεν προκαλούν όλα προβλήματα γονιμότητας.
Συμπτώματα γυναικείας υπογονιμότητας
Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Ακανόνιστοι ή απόντες κύκλοι εμμήνου ρύσεως
- Πολύ ελαφριά ή πολύ βαριά περίοδος
- Επώδυνη περίοδος
- Μεταβολές στη σεξουαλική επιθυμία
- Ορμονικές αλλαγές (π.χ., ακμή, αυξημένη τριχοφυΐα)
- Πόνος κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής
Σημείωση: Η παρουσία αυτών των συμπτωμάτων δεν σημαίνει απαραίτητα υπογονιμότητα, και η απουσία τους δεν εγγυάται τη γονιμότητα.
Διάγνωση γυναικείας υπογονιμότητας
Η διάγνωση συνήθως περιλαμβάνει:
- Λεπτομερές ιατρικό ιστορικό
- Φυσική εξέταση
- Ορμονικές εξετάσεις αίματος
- Υπερηχογράφημα πυέλου
- Υστεροσαλπιγγογραφία (HSG)
- Λαπαροσκόπηση (σε ορισμένες περιπτώσεις)
- Γενετικές εξετάσεις (όταν υπάρχει υποψία γενετικών ανωμαλιών)
Θεραπεία γυναικείας υπογονιμότητας
Φαρμακευτική αγωγή
- Κιτρική κλομιφαίνη: Διεγείρει την ανάπτυξη των ωοθυλακίων
- Μετφορμίνη: Χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις αντίστασης στην ινσουλίνη
- Γοναδοτροπίνες: Διεγείρουν την παραγωγή πολλαπλών ωαρίων
- Λετροζόλη: Χρησιμοποιείται για την πρόκληση ωορρηξίας
- Βρωμοκρυπτίνη: Για περιπτώσεις υπερπρολακτιναιμίας
Χειρουργικές επεμβάσεις
- Λαπαροσκόπηση
- Επεμβάσεις σαλπίγγων
Τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής
- Ενδομήτρια σπερματέγχυση (IUI)
- Εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF)
Γονιμότητα και ηλικία
Η γονιμότητα των γυναικών μειώνεται με την ηλικία:
- Στην ηλικία των 30, μια γυναίκα έχει περίπου 12% πιθανότητα να συλλάβει σε κάθε κύκλο.
- Στην ηλικία των 40, αυτή η πιθανότητα μειώνεται στο 7%.
- Μετά τα 45, οι πιθανότητες φυσικής σύλληψης είναι λιγότερο από 5%.
Συχνές ερωτήσεις
Μπορεί η χοληστερόλη να επηρεάσει τη γυναικεία υπογονιμότητα;
Ναι, υψηλά επίπεδα LDL χοληστερόλης μπορούν να αυξήσουν το χρόνο που χρειάζεται για να επιτευχθεί εγκυμοσύνη.
Μπορεί η άμβλωση να προκαλέσει υπογονιμότητα στο μέλλον;
Όχι, εφόσον γίνεται σε ασφαλές περιβάλλον. Ωστόσο, πολλαπλές επεμβάσεις μπορεί να επηρεάσουν τη μήτρα.
Είναι δυνατή η εγκυμοσύνη χωρίς σάλπιγγες;
Ναι, μέσω εξωσωματικής γονιμοποίησης (IVF).
Μπορεί η ορμονική αντισύλληψη να προκαλέσει υπογονιμότητα;
Όχι μόνιμα, αλλά μπορεί να χρειαστεί χρόνος για την επαναφορά των φυσιολογικών κύκλων μετά τη διακοπή της.
Μπορούν τα χλαμύδια να προκαλέσουν μόνιμη υπογονιμότητα;
Εάν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα, μπορεί να προκαλέσουν βλάβες που επηρεάζουν τη γονιμότητα.
Μπορεί μια υπογόνιμη γυναίκα να έχει περίοδο;
Ναι, ανάλογα με την αιτία της υπογονιμότητας. Για παράδειγμα, σε περιπτώσεις απόφραξης των σαλπίγγων, η ωορρηξία μπορεί να συνεχίζεται κανονικά.
Εάν υποψιάζεστε ότι αντιμετωπίζετε προβλήματα γονιμότητας, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε έναν εξειδικευμένο γιατρό. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία μπορούν να αυξήσουν σημαντικά τις πιθανότητες επιτυχούς εγκυμοσύνης.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Female infertility
